โครงการป่ารักน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

บ้านหนองไผ่ หมู่ ๑๑ ตำบลโคกสี อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร

ที่มาของการต่อยอดโครงการ :

โครงการฯ บ้านป่ารักน้ำ ได้เริ่มขึ้นเมื่อ ๒๑ ธันวาคม ๒๕๒๕ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้เสด็จฯ เยี่ยมราษฎร ณ วัดป่าสุขเกษมนิราศภัย บ้านหนองไผ่ ตำบลโคกสี อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร ทรงพบว่าในหมู่บ้านนั้นมีราษฎรอยู่ ๒ กลุ่ม กลุ่มหนึ่งมีฐานะค่อนข้างดี ทรงสอบถามว่ามีอาชีพตัดไม้ขาย มีเรือนหลังใหญ่มีที่ดินครอบครอง คนละ ๕๐ – ๖๐ ไร่ แต่อีกกลุ่มหนึ่งมีฐานะยากจนมาก สภาพความเป็นอยู่แร้นแค้น ไม่มีที่ทำกิน

เมื่อเสด็จฯ กลับถึงพระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ แล้ว ทรงมีพระราชเสาวนีย์ให้ พันเอก เรวัติ บุญทับ เมื่อสมัยดำรงตำแหน่ง รองผู้บังคับการกรมทหารราบที่ ๓ เข้าเฝ้าและทรงมีพระราชดำริฯ ว่าต้องมีคนห้ามและอธิบายให้ราษฎรเข้าใจถึงผลดีผลเสียของการตัดไม้ทำลายป่า และจับจองที่ดินทำกินไว้คนละมากๆแต่ใช้พื้นที่ไม่คุ้มค่า ปล่อยให้รกร้างว่างเปล่าจะเป็นการทำลายต้นน้ำลำธารและระบบนิเวศน์ที่สมบูรณ์อยู่แล้ว และชีวิตของเขาเองโดย ไม่รู้ตัวพระองค์ท่านทรงมอบให้ พันเอก เรวัติ บุญทับ ได้จัดแบ่งที่ดินจำนวน ๑๐ ไร่ ที่ทรงเช่าจากนาง เหง้า เพิ่มพูนราษฎรบ้านหนองไผ่ให้กับราษฎรกลุ่มที่มีฐานะยากจนและความเป็นอยู่แร้นแค้นไม่มีที่ทำกินและสอนให้รู้จักใช้พื้นที่ทุกตารางนิ้วให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยพระองค์ท่านจะช่วยเหลือให้สามารถดำรงชีพอยู่ ได้ในขั้นต้นก่อน

ต่อมาเมื่อวันที่ ๒ มกราคม พ.ศ.๒๕๒๖ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงมีพระราชเสาวนีย์ให้ พันเอก เรวัติ บุญทับ เข้าเฝ้า ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน รับพระราโชบายใน การจัดตั้งหมู่บ้านป่ารักน้ำขึ้น โดยทรงคัดเลือกราษฎร 

ยากจนไม่มีที่ทำกินจาก บ้านหนองไผ่ ตำบลโคกสี อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร จำนวน ๕ ครอบครัวและจากบ้านห้วยไหล่ ตำบลมหาชัย อำเภอ ปลาปาก จังหวัดนครพนม จำนวน ๔ ครอบครัว รวม เป็น ๙ ครอบครัว มาอยู่ในหมู่บ้านป่ารักน้ำโดย พระราชทานบ้านให้เป็นที่อยู่อาศัย ลักษณะบ้านที่ พระราชทานเป็นเรือนไม้ใต้ถุนยกสูง ฝาขัดแตะ ชั้นบนมี ๒ ห้องนอน ๑ ห้องพักผ่อน ชั้นล่างดัดแปลงเป็น ห้องครัว ห้องสุขา ห้องเลี้ยงไหมและที่ตั้งกี่ทอผ้าได้ ทรงพระราชทานเงินเดือนให้ ครอบครัวละ ๑,๕๐๐ บาท (ปัจจุบันงดรับเงินพระราชทานแล้ว) และทรงมีพระราชดำริฯ ให้ราษฎรช่วยกันปลูกป่าไม้และรักษาป่าครอบครัวละประมาณ ๕ ไร่ โดยทรงเช่าที่ดินรกร้างว่างเปล่าจากราษฎรในพื้นที่ใกล้เคียงเพิ่มเติม อีกตามจำนวนครอบครัวที่จะช่วยปลูกป่า

พ.ศ. ๒๕๒๗ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จเยี่ยมราษฎรในพื้นที่ จังหวัดอุดรธานี ทรงพบราษฎรยากจนไม่มีที่ดินทำกินและสภาพความเป็นอยู่ที่น่าสงสารอีกหลายครอบครัวทรงมีพระราชเสาวนีย์ให้ พันเอก เรวัติ บุญทับ ไปรับราษฎรเหล่านั้นจาก อำเภอหนองวัวซอ, อำเภอหนองบัวลำภู จังหวัดอุดรธานี มาอยู่ที่บ้านป่ารักน้ำเพิ่มอีก ๑๘ ครอบครัว

ปี พ.ศ. ๒๕๒๘ รับราษฎรจาก อำเภอบ้านม่วง, อำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร มาอยู่ที่บ้านป่ารักน เพิ่มอีก ๙ ครอบครัว รวมในปัจจุบันมีสมาชิกโครงการ ป่ารักน้ำ ทั้งสิ้น ๓๖ ครอบครัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเสด็จเยี่ยมโครงการฯ บ้านป่ารักน้ำ จำนวน ๔ ครั้ง

- ครั้งที่ ๑ ทรงเสด็จเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๖ 

- ครั้งที่ ๒ ทรงเสด็จเมื่อวันที่ ๑๘ พฤศจิกายน ๒๕๒๗ ทรงปลูกต้นขี้เหล็ก 

- ครั้งที่ ๓ ทรงเสด็จเมื่อวันที่ ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๓๗ ทรงปลูกต้นบง 

- ครั้งที่ ๔ ทรงเสด็จเมื่อวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๔๑ ทรงปลูกต้นกฤษณา

อาณาเขตพื้นที่ : หลักฐานเอกสาร 

- พื้นที่ที่เป็น สปก. ๔-๐๑ จำนวน ๓๓ แปลง ๙๘๖ ไร่ ๔๑ ตารางวา 

- พื้นที่ที่เป็นโฉนด เลขที่ ๗๓๘๔๖ จำนวน ๗๗ ไร่ ๒ งาน ๗๔ ตารางวา

ผลการดำเนินการ :

ปัจจุบันโครงการบ้านป่ารักน้ำมีสมาชิก ทั้งหมด ๘๑๒ คน แบ่งสมาชิกออกเป็น ๓ กลุ่มดังนี้ 

- กลุ่มทอผ้าไหม ๙๑ ชิ้น, ผ้าฝ้าย ๘,๘๔๒ ชิ้น, ผ้าลายสก๊อต ๓๕ ชิ้น

- กลุ่มผ้าปัก

- กลุ่มจักสาน 

ปัจจุบันมีสมาชิกในโครงการรวม ๓๖ ครอบครัว พระราชทานพื้นที่สำหรับเป็นที่อยู่ อาศัยประมาณ ๑ ไร่ และพื้นที่ทำเกษตรกรรม ประมาณคนละ ๕ ไร่ ปัจจุบันพื้นที่เป็นพื้นที่ปลูกป่า, อยู่อาศัย, ทำเกษตรกรรม และอ่างเก็บน้ำ รวมทั้งสิ้นประมาณ ๑,๐๒๙ ไร

ติดต่อสถานี
-

สำนักงานสถานีเกษตร
โทร : -

สำหรับจองที่พัก
โทร : -

ศูนย์บริการข้อมูลนักท่องเที่ยว
โทร : -