ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานฯ อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร
๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๓๒
" การดำเนินงานแบบไร่นาสวนผสมในกิจกรรมระบบการทำฟาร์มนั้น จะได้ผลดีมากในเขตที่มีน้ำชลประทานซึ่งในศูนย์นี้ การเพาะปลูกพืชต่างๆ ก็ได้ผลดีพอสมควรก็จะเป็นส่วนที่น่าสนใจสำหรับแสดง ให้ประชาชนทั่วไปมาศึกษาดูงานได้จะต้องพิจารณาหาพื้นที่ที่แสดงให้เห็นว่าจะสามารถปลูกพืชให้ได้ผลดีในพื้นที่ที่ไม่มีชลประทานด้วย ทั้งนี้เพราะพื้นที่ทำการเกษตรโดยอาศัยน้ำฝนเพียงอย่างเดียวซึ่งเรียกว่าเกษตรน้ำฝนนั้นเป็นพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศจะมีพื้นที่ที่มีน้ำชลประทานสนับสนุนได้อย่างสมบูรณ์เพียงประมาณ ร้อยละ ๑๐ ของพื้นที่ เกษตรใช้ทำกินทั้งหมดปัญหาจึงส่งผลให้เกษตรกรที่ทำการเพาะปลูกขาดแคลนน้ำอยู่เสมอมา ถ้าฝนทิ้งช่วงเกิน ๗ วัน ก็จะทำให้ผลผลิตเสียหายเกษตรกรจึงมีรายได้น้อยและยากไร้ในที่สุด จึงมีพระราชดำริให้แก้ไขเพื่อบรรเทาปัญหาให้เบาบางลงโดยอาศัยหนองบึงตามธรรมชาติที่มีอยู่เดิม และดำเนินการขุดลอกปรับปรุงและยกคันดินให้สูงขึ้นก็จะสามารถเก็บกักน้ำให้มากขึ้น หลังจากนั้นจะแนะนำส่งเสริมให้เกษตรกรรู้จักการใช้ประโยชน์ได้มากขึ้นถ้าเกษตรกรขยันก็จะทำการเกษตรบริเวณรอบๆ หนองน้ำได้รวมถึงการรวมกลุ่มการเลี้ยงปลาอย่างเป็นระบบด้วย นอกจากนี้ก็ควรปลูกกกตามริมหนองน้ำสำหรับจักสานและปลูกบัวไว้เก็บดอกและเม็ดจำหน่ายได้อีกทางหนึ่ง "
สถานที่ : ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานฯ อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร