โครงการ ฝายคลองระเกตอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ตำบล ปาล์มพัฒนา อำเภอ มะนัง จังหวัด สตูล

ที่มาของการต่อยอดโครงการ :

ด้วยสำนักราชเลขาธิการ พระบรมมหาราชวัง ได้มีหนังสือ ที่ รล ๐๐๐๙/๐๑๕๙๑  ลงวันที่  ๒๖ มกราคม ๒๕๔๕ ขอให้กรมชลประทานพิจารณากรณี นางประทุม เซี่ยงหวอง สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบลปาล์มพัฒนา บ้านควนดินดำ หมู่ที่ ๙ ตำบลปาล์มพัฒนา กิ่งอำเภอมะนัง จังหวัดสตูล ได้มีหนังสือ ลงวันที่ ๒๑ ธันวาคม ๒๕๔๔  ถึงสำนักราชเลขาธิการ ขอให้นำความกราบบังคมทูลพระกรุณาขอพระราชทานพระมหากรุณาให้ทางราชการขยายเขตไฟฟ้า และจัดหาน้ำอุปโภค-บริโภค เพิ่มเติม ให้กับราษฎรในเขตพื้นที่บ้านควนดินดำ หมู่ที่ ๙ จำนวน  ๗๒ ครัวเรือน รวมราษฎร ๓๒๓  คน

สำนักราชเลขาธิการ ได้มีหนังสือที่ ๐๐๐๕.๕/๑๒๘๔๘  ลงวันที่ ๙ สิงหาคม ๒๕๔๖  แจ้งว่าได้นำความกราบบังคมทูลพระกรุณาทราบฝ่าละอองธุลีพระบาทแล้ว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม โครงการฝายคลองระเกต และระบบท่อส่งน้ำ ไว้เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

สถานที่ตั้ง :  ตั้งอยู่ หมู่ที่ ๙ ตำบลปาล์มพัฒนา กิ่งอำเภอมะนัง จังหวัดสตูล พิกัด ๔๗ NPH ๑๑๙-๘๕๗  ตามที่มาตรส่วน ๑: ๕๐,๐๐๐  ระวาง ๔๙๒๓  II และ ๕๐๒๓  III ลำดับชุด L๗๐๑๗  

การดำเนินงาน : ดำเนินการในปีงบประมาณ ๒๕๔๗ แล้วเสร็จ ๑๐๐% 

สภาพภูมิประเทศ : ภูมิประเทศตั้งอยู่ในบริเวณที่ราบเชิงเขาตามแนวเทือกเขาบรรทัด สภาพป่าต้นน้ำยังอุดมสมบูรณ์เป็นต้นน้ำของต้นน้ำหลายสาย เช่น คลองระเกต คลองลำโลน เป็นต้น มีสถานที่ท่องเที่ยวหลายแห่ง เช่น ถ้ำภูผาเพชร ถ้ำเจ็ดคต ถ้ำระฆังทอง น้ำตกวังใต้หนาน น้ำตกคลองสงขลา เป็นต้น ราษฎรประมาณ ๑๘๒  ครัวเรือน ประชากร ๖๘๒  คน ประกอบอาชีพทำสวนปาล์มน้ำมัน สวนยางพารา และสวนผลไม้ การเลี้ยงสัตว์พื้นบ้าน ปัจจุบันราษฎรอาศัยน้ำจากคลองธรรมชาติ เพื่ออุปโภค-บริโภค และอาศัยน้ำฝนเป็นหลัก ในการการเกษตร ซึ่งในฤดูแล้งราษฎรจะประสบกับความเดือดร้อนในเรื่องน้ำสำหรับการอุปโภค-บริโภค และน้ำที่ใช้ในกิจกรรมการเกษตร 

สภาพลำน้ำ : แหล่งน้ำบริเวณที่ราษฎรร้องขอโครงการ เป็นลำน้ำที่มีต้นน้ำมาจากเทือกเขาเขียวและเขาคลองโลน มีลำน้ำ ๒ สาย ไหลมาบรรจบกัน ขนาดความกว้างลำน้ำบริเวณที่จะตั้งหัวงานประมาณ ๑๒.๐เมตร ความลึกจากตลิ่งถึงท้องน้ำประมาณ ๓.๕๐ เมตร ท้องน้ำมีสภาพเป็นกรวดทรายและหินลอยขนาดใหญ่ กระจายทั่วทั้งลำน้ำ การแพร่กระจายของน้ำท่าในลำน้ำแต่ละช่วงไม่สม่ำเสมอ สภาพการไหลเป็นไปตามปริมาณและช่วงเวลาที่ฝนตก โดยจะมีปริมาณน้ำมากในฤดูฝน ส่วนฤดูแล้งมีปริมาณน้ำน้อยแต่มีน้ำไหลตลอดปี 

ลักษณะโครงการ : จากการตรวจสอบสภาพพื้นที่ที่ราษฎรได้รับความเดือดร้อนเรื่องน้ำอุปโภค-บริโภค บ้านควนดินดำ หมู่ที่ ๖,๙ ตำบลปาล์มพัฒนา กิ่งอำเภอมะนัง จังหวัดสตูล พบว่า ในช่วงฤดูแล้งราษฎรได้รับความเดือดร้อนในเรื่องน้ำสำหรับอุปโภค-บริโภค เนื่องจากปริมาณน้ำในธรรมชาติมีปริมาณไม่มากพอ ไม่สามารถนำน้ำจากแหล่งธรรมชาติมาใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่ บ่อน้ำตื้นจะแห้งขอด และในบริเวณดังกล่าวไม่สามารถที่จะใช้น้ำจากโครงการอ่างเก็บน้ำโตนเขาไคร อันเนื่องมาจากพระราชดำริได้ ราษฎรต้องซื้อน้ำดื่มจากท้องตลาด ซึ่งมีราคาแพงเนื่องจากการคมนาคมในท้องถิ่นค่อนข้างทุรกันดาร ส่วนน้ำที่ใช้เพื่อการเกษตรต้องอาศัยน้ำฝนเท่านั้น 

เมื่อทำการศึกษารายละเอียดสภาพภูมิประเทศจริงในสนามประกอบกับแผนที่มาตราส่วน ๑:๕๐,๐๐๐ ลำดับชุด L๗๐๑๗ ระวาง ๔๙๒๓ II และ  ๕๐๒๓ III แล้ว สามารถพิจารณาดำเนินการจัดหาน้ำเพื่อช่วยเหลือราษฎรที่เดือดร้อน โดยวิธีการก่อสร้างฝายทดน้ำคลองระเกต และระบบท่อส่งน้ำ อุปโภค-บริโภค เพื่อกระจายน้ำสู่พื้นที่โครงการ โดยมีรายละเอียดสรุปได้ดังนี้

ฝายทดน้ำและอาคารประกอบ

ข้อมูลอุทกวิทยา

- พื้นที่รับน้ำฝนเหนือฝายทดน้ำ ๓.๘๐ ตารางกิโลเมตร

- ปริมาณฝนตกเฉลี่ยทั้งปี (อ.ควนกาหลง) ในบริเวณพื้นที่รับน้ำฝนเหนือฝาย ๒,๐๘๘.๐๗ มิลลิเมตร

- ปริมาณน้ำท่าเฉลี่ยทั้งปีที่ไหลผ่านฝาย ๓.๑๙๙ ล้านลูกบาศก์เมตร

ฝายทดน้ำและอาคารประกอบ

ฝายคอนกรีตเสริมเหล็ก ขนาด : สูง ๒.๐๐ เมตร จำนวน ๑ แห่ง

: ยาว ๑๕.๐๐ เมตร

ระบบท่อส่งน้ำและอาคารประกอบ

- ท่อส่งน้ำ PVC ขนาด Ø ๐.๑๐-๐.๒๐ เมตร ยาวรวม ๘,๙๖๗ เมตร

- BLOW OFF ๒๙ แห่ง

- AIR RELEASE VALVE ๒๖ แห่ง

- จุดจ่ายน้ำ ๒๗ แห่ง ระยะเวลาก่อสร้าง : ๑ ปี (ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๔๘)

ผลประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ : สามารถส่งน้ำเพื่อการอุปโภค-บริโภค ให้แก่ราษฎร ในหมู่ที่ ๙ บ้านควนดินดำ ตำบลปาล์มพัฒนา กิ่งอำเภอมะนัง จังหวัดสตูล และหน่วยอนุรักษ์พิทักษ์ป่าถ้ำภูผาเพชร ซึ่งมีจำนวนประชากร ๑๘๒ ครัวเรือน ประชากร ๖๘๒  คน รวมทั้งแหล่งท่องเที่ยวถ้ำภูผาเพชร ให้มีน้ำใช้ในการอุปโภค-บริโภค ได้เพียงพอตลอดปีและสามารถใช้น้ำเพื่อการเกษตรได้บางส่วนตามแนวท่อส่งน้ำ 

ฝายทดน้ำคลองระเกต อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ