โครงการ โครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและฟาร์มตัวอย่างฯ บ้านรอตันบาตู
ตำบล กะลุวอ อำเภอ เมืองนราธิวาส จังหวัด นราธิวาส
ที่มาของการต่อยอดโครงการ :
เมื่อวันที่ ๖ กันยายน ๒๕๔๗ ณ พระตำหนัก ทักษิณราชนิเวศน์ จังหวัดนราธิวาส สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงได้มีพระราชดำริกับนายพลากร สุวรรณรัฐ องคมนตรี พล.อ. ณพล บุญทับ รองสมุหราชองครักษ์ สรุปความได้ว่า ให้ดำเนินการช่วยเหลือครอบครัวเจ้าหน้าที่และประชาชนที่ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบใน ๓ จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยการจัดตั้งโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและฟาร์มตัวอย่างที่บ้านรอตันบาตู หมู่ที่ ๗ ตำบลกะลุวอ อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส เพื่อช่วยเหลือครอบครัวที่ประสบเคราะห์กรรมดังกล่าว
สภาพภูมิประเทศ
สภาพพื้นที่ของโครงการเป็นที่นาและที่ลุ่มติดแม่น้ำบางนรา เกษตรกรใช้พื้นที่บางส่วนทำนาโดยอาศัยน้ำฝนทำการเพาะปลูกซึ่งได้ผลผลิตไม่แน่นอน บางพื้นที่ใช้เป็นทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ และบางส่วนปล่อยทิ้งเป็นพื้นที่รกร้าง
ภาพรวมโครงการ
โครงการนี้ ได้แบ่งพื้นที่การดำเนินงานออกเป็น ๒ ส่วน คือ
- หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง มีพื้นที่ทั้งหมดจำนวน ๓๐๐ ไร่ โดยจัดสรรแบ่งแปลงจำนวน ๑๕๐ แปลงๆละ ๒ ไร่ ดำเนินการก่อสร้างบ้านพักให้แก่ครอบครัวผู้ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้
- งานฟาร์มตัวอย่าง พื้นที่ ๓๗๘ ไร่ เป็นการสาธิตด้านเกษตรกรรมและการพัฒนาที่ดินจากสภาพของพื้นที่นาร้างและทรัพยากรดินที่มีปัญหา (ดินเปรี้ยว) รวมทั้งการบริหารทรัพยากรน้ำ โดยวางแผนการใช้ที่ดินบริเวณพื้นที่ฟาร์มตามศักยภาพของดิน แบ่งออกเป็น ๔ กิจกรรม ดังนี้
๑. เขตเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
๒. เขตปลูกพืชผัก พืชไร่ ไม้ผล
๓. เขตปศุสัตว์
๔. เขตทำนางนี้
ที่นาร้างและทรัพยากรธร
วัตถุประสงค์ :
• เพื่อช่วยเหลือครอบครัวเจ้าหน้าที่และประชาชน ที่ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบใน ๓ จังหวัดชายแดนภาคใต้
• เพื่อสร้างงานให้ราษฎรมีอาชีพ มีรายได้ และมีการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
การบริหารจัดการ
กรมชลประทานประสานกับกรมพัฒนาที่ดินดำเนินการออกแบบผังบริเวณของโครงการฯ เสร็จเรียบร้อยแล้ว พร้อมได้นำเสนอต่อที่ประชุมซึ่ง พล.อ.ณพล บุญทับ รองสมุหราชองครักษ์ เป็นประธานและได้ความเห็นชอบแล้วในวันที่ ๘ กันยายน ๒๕๔๗ ณ ห้องประชุมศูนย์ศึกษาพัฒนาพิกุลทองฯ
- การพิจารณาวางโครงการจัดหาแหล่งน้ำเพื่อการเกษตร ประกอบด้วย
๑) ระบบส่งน้ำ
- โรงสูบน้ำ พร้อมติดตั้งเครื่องสูบน้ำ ขนาด ๔ นิ้ว ๖ เครื่อง ๑ แห่ง
- คลองชักน้ำ ยาวประมาณ ๔๐๐ ม.
- คูส่งน้ำดาดคอนกรีตและอาคารประกอบ รวมความยาวประมาณ ๗.๙๑๕ กม.
๒) ระบบระบายน้ำ
- คลองระบายน้ำและคูระบายน้ำพร้อมอาคารประกอบ รวมความยาวประมาณ ๕.๓๓๐ กม.
๓) ทางเข้าและลำเลียงภายในโครงการฯ
- ถนนทางเข้า ความกว้างผิวจราจร ๖.๐๐ ม. และภายในความกว้างผิวจราจร ๔.๐๐ ม รวมความยาวประมาณ ๘.๖๐๘ กม.
ปัญหาและอุปสรรค
ด้านโครงสร้าง (ไม่มี)
ด้านการบริหารจัดการ (ไม่มี)
ด้านการใช้ประโยชน์ (ไม่มี)
แนวทางการพิจารณาแก้ไขปัญหา
ด้านโครงสร้าง (ไม่มี)
ด้านการบริหารจัดการ (ไม่มี)
ด้านการใช้ประโยชน์ (ไม่มี)
ผลการดำเนินงาน : กิจกรรมระบบส่งน้ำและถนนทางเข้าโครงการ กรมชลประทาน ได้ดำเนินการก่อสร้างระบบส่งน้ำให้กับพื้นที่ฟาร์มตัวอย่าง ระยะทางรวม ๓,๐๘๐ เมตร พร้อมถนนบนคันคลองลูกรังบดอัดแน่น กว้าง ๔.๐๐ เมตร กว้าง ๖.๐๐ เมตร นอกจากนี้ ยังมีการดำเนินการสร้างถนนทางเข้าโครงการและถนนภายในฟาร์ม ระยะทางรวม ๕.๕๒๘ กิโลเมตร และอาคารในระบบระบายน้ำ ๑๐ แห่ง ปัจจุบันดำเนินการได้ประมาณร้อยละ ๘๐
ทำให้ครอบครัวเจ้าหน้าที่และประชาชนที่ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบใน ๓ จังหวัดชายแดนภาคใต้มีอาชีพ รายได้ และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น อีกทั้งยัง สามารถช่วยส่งน้ำสนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ ของโครงการฟาร์มตัวอย่างฯ ได้มีน้ำใช้ตลอดปีและส่งน้ำให้แก่ราษฎรบ้านรอตันบาตู หมู่ที่ ๗ ตำบลกะลุวอ อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส ได้มีน้ำสำหรับอุปโภค-บริโภค
กิจกรรมขยายเขตระบบจำหน่ายไฟฟ้า
การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคจังหวัดนราธิวาส ได้ดำเนินการขยายเขตระบบจำหน่ายไฟฟ้า ไปยังพื้นที่โครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง และฟาร์มตัวอย่างบ้านรอตันบาตู หมู่ที่ ๗ ตำบลกะลุวอ อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส ปัจจุบันสามารถดำเนินการได้เสร็จสมบูรณ์แล้ว
สามารถสนับสนุนงานโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงให้มีไฟฟ้าใช้ในกิจวัตรประจำวัน ตลอดจนใช้ในการประกอบอาชีพ รวมทั้งสนับสนุนไฟฟ้าใช้ในกิจกรรมฟาร์มตัวอย่างบ้านรอตันบาตูตามพระราชดำริได้เป็นอย่างดี ซึ่งเป็นการช่วยเหลือครอบครัวเจ้าหน้าที่และประชาชนที่ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบใน ๓ จังหวัดชายแดนภาคใต้ จำนวน ๑๕๐ ครัวเรือน ๖๐๐ คน
กิจกรรมฟาร์มตัวอย่างฯ
หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้ดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ ดังนี้
- งานอำนวยการและประสานงาน ดำเนินการก่อสร้างอาคารและโรงเรือนต่าง ๆ รวมทั้งจัดหาครุภัณฑ์สำนักงาน เพื่ออำนวยความสะดวกและรองรับการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ ในฟาร์มตัวอย่างปัจจุบันอยู่ระหว่างการดำเนินงาน
- งานปศุสัตว์ ดำเนินการจัดซื้อพันธุ์สัตว์ ได้แก่ แพะ เป็ดและไก่ ก่อสร้างโรงเรือนเลี้ยงสัตว์ ตลอดจนดำเนินงานด้านปศุสัตว์ ปัจจุบันอยู่ระหว่างการดำเนินงาน
- งานประมง ดำเนินการเลี้ยงกุ้งก้ามกราม ปลานิล ปลาแรด ปลาบ้า กบ ในบ่อเลี้ยงและในกระชัง ปัจจุบันดำเนินการได้เสร็จสมบูรณ์แล้ว
- งานพืชผักและไม้ผล ดำเนินการเพาะเลี้ยงเห็ด แปลงพืชผัก ไม้ผล ปัจจุบันดำเนินการได้ประมาณร้อยละ ๖๐
- งานนาข้าว ดำเนินการปรับรูปแบบแปลงนาพื้นที่ ๕๙ ไร่
- งานบอนสี ดำเนินการก่อสร้างอาคารโรงเรือนบอนสี ปัจจุบันอยู่ระหว่างการดำเนินงาน
สามารถสร้างอาชีพให้แก่ราษฎรได้อย่างต่อเนื่อง มีการจ้างแรงงานในพื้นที่ อีกทั้งเป็นแหล่งความรู้ให้กับผู้เข้ามาทำงานในฟาร์มและราษฎรที่สนใจเข้ามาเยี่ยมชมการดำเนินงานอีกด้วย
ข้อมูลการเสด็จพระราชดำเนิน
เมื่อวันที่ ๑๕ ตุลาคม ๒๕๔๗ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนิน พร้อมด้วย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี ไปทรงเปิดโครงการและทอดพระเนตรความก้าวหน้าโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและฟาร์มตัวอย่าง ตามพระราชดำริ บ้านรอตันบาตู หมู่ที่ ๗ ตำบลกะลุวอ อำเภอเมืองนราธิวาส จังหวัดนราธิวาส
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงเสด็จพระราชดำเนิน พร้อมด้วย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารีไปยังโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและฟาร์มตัวอย่าง ตามพระราชดำริ บ้านรอตันบาตู หมู่ที่ ๗ ตำบลกะลุวอ อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส
คลองชักน้ำ
สถานีสูบน้ำ
คูส่งน้ำดาดคอนกรีต
งานขยายเขตระบบจำหน่ายไฟฟ้า ไปยังพื้นที่โครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง
ฟาร์มตัวอย่างบ้านรอตันบาตู
งานประมงที่ดำเนินงานเลี้ยงปลานิล ปลาแรด ปลาบ้า กบ
และกุ้งก้ามกราม ทั้งในบ่อเลี้ยงและในกระชัง
งานพืชผัก
กิจกรรมนาข้าว ซึ่งได้ดำเนินการปรับรูปแบบแปลงนาพื้นที่ ๕๙ ไร่ แล้ว
ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านการส่งเสริมอาชีพ