โครงการ พัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังอำเภอปากพนัง (ขุดลอกคลอง)
อำเภอ ปากพนัง จังหวัด นครศรีธรรมราช
ที่มาของการต่อยอดโครงการ :
เมื่อวันที่ ๒๔ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๓๑ โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าหน้าที่กรมชลประทานเข้าเฝ้าฯ ณ อาคารชัยพัฒนา สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต ได้พระราชดำริ สรุปความว่า
...ให้กรมชลประทานดำเนินการแก้ไขและบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่เพาะปลูกบริเวณลุ่มน้ำปากพนังโดยเร่งด่วน ตามที่ได้รับความเสียหายเนื่องจากอุทกภัยฝนตกหนักติดต่อกัน ระหว่างวันที่ ๑๙ – ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๓๑ เพื่อมิให้เกิดขึ้นอีก โดยพิจารณาการวางแผนดำเนินงานเป็น ๒ ระยะ คือ
ระยะที่ ๑ การขุดคลองธรรมชาติและปรับปรุงคลองระบายน้ำต่างๆ ดังนี้
๑. ขยายคลองระบายน้ำท่าพญาและคลองสาขา
๒. ขุดคลองระบายน้ำบ่อคณฑี
๓. ขุดคลองระบายน้ำหน้าโกฏิ
๔. ขุดคลองแพรกเมือง – ชะอวด
ระยะที่ ๒ พิจารณาขุดคลองใหม่เป็นช่วงแนวลัด เพื่อระบายน้ำในแม่น้ำปากพนังลงสู่ทะเลให้เร็วขึ้น โดยก่อสร้างประตูระบายน้ำและคันกั้นน้ำเพื่อกักน้ำจืดในลุ่มน้ำปากพนังทั้งหมดสำหรับใช้ในการเกษตรและป้องกันน้ำเค็ม...
ต่อมา เมื่อวันที่ ๒๗ ตุลาคม ๒๕๔๓ ณ วังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งถือว่าเป็นหัวใจของการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนัง สรุปความว่า...ให้บริหารน้ำในลุ่มน้ำให้มีประสิทธิผลสูงสุด โดยเมื่อเกิดภาวะฝนตกหนักผนวกกับน้ำทะเลหนุน ให้พิจารณาหาวิธีการระบายน้ำตอนบนลุ่มน้ำออกสู่ทะเลด้านตะวันออกให้มากที่สุด โดยอาศัยหลักการทางอุทกศาสตร์
และเมื่อวันที่ ๑๖ พฤศจิกายน ๒๕๔๕ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช เสด็จพระราชดำเนินไปยังโครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติของการปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย บริเวณพื้นที่วนอุทยานปราณบุรี อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ในการนี้ ได้พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับการดำเนินงานโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนัง อันเนื่องมาจากพระราชดำริ สรุปความดังนี้
๑. ให้ดำเนินการแก้ไขปัญหาน้ำท่วม และน้ำเน่าเสียในอำเภอปากพนัง โดยให้ระบายน้ำจากแม่น้ำปากพนังออกทางคลองธรรมชาติไปออกทะเลอีกด้านหนึ่ง
๒. เร่งดำเนินการขุดคลองชะอวด – แพรกเมือง ให้แล้วเสร็จโดยเร็ว
๓. ให้พิจารณาก่อสร้างอาคารบังคับน้ำ เพื่อควบคุมระดับน้ำในพรุควรเร่งให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม เพื่อไม่ให้เกิดไฟไหม้พรุ
ผลการดำเนินงาน : ปี ๒๕๔๖ กรมชลประทานดำเนินการขุดคลองลัดแม่น้ำปากพนัง-คลองระบายน้ำฉุกเฉิน ยาว ๑.๑๗๐ กิโลเมตร ก่อสร้างถนนลำลองชั่วคราว ผิวทางกว้าง ๖.๐๐ เมตร ยาว ๑.๐๕๐ กิโลเมตร ก่อสร้างถนนบนคันคลอง ผิวจราจร กว้าง ๖.๐๐ เมตร ยาว ๐.๒๕๐ กิโลเมตร (๒ ฝั่ง) ปรับปรุงคุณภาพดินถนนคันคลอง จำนวน ๑๓,๘๓๘ ลูกบาศก์เมตร และปรับปรุงคุณภาพดินบริเวณลาดชันตลิ่งคลองระบายน้ำจำนวน ๑๑,๘๒๐ ลูกบาศก์เมตร
ประโยชน์ที่ได้รับ :
๑. สามารถเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำของโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังฯ ให้ไหลออกสู่ทะเลได้รวดเร็วขึ้น
๒. ช่วยบรรเทาสภาวะน้ำเน่าเสียในเขตเทศบาลเมืองปากพนัง
๓. สนับสนุนการดำเนินงานของกองอำนวยการโครงการให้เป็นศูนย์กลางในการอำนวยการประสานงานและติดตามการดำเนินงานของหน่วยงานต่าง ๆ พร้อมทั้งประชาสัมพันธ์เผยแพร่ข้อมูลแก่ประชาชน
ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ