โครงการ อ่างเก็บน้ำคลองส้มป่อยอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ตำบล ทัพไทย อำเภอ ตาพระยา จังหวัด สระแก้ว

ที่มาของการต่อยอดโครงการ :

ด้วยทางกองกำลังบูรพา ซึ่งเป็นหน่วยปฏิบัติหลัก รับผิดชอบในการรักษาความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดปราจีนบุรี ได้จัดทำโครงการจัดตั้งหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน พื้นที่อำเภอตาพระยา ได้มีหนังสือถึงอธิบดีกรมชลประทาน ขอให้ กรมชลประทาน จัดหาแหล่งน้ำเพื่อการเพาะปลูก และการบริโภค สำหรับหมู่บ้านโคกระกา อำเภอตาพระยา

กรมชลประทาน ได้พิจารณาวางโครงการโดยอาศัยแผนที่มาตราส่วน ๑ : ๕๐,๐๐๐  เป็นโครงการอ่างเก็บน้ำคลองส้มป่อย ซึ่งอยู่ห่างจากชายแดนประเทศกัมพูชาประมาณ ๔ กิโลเมตร ได้เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ ๑๕  พฤศจิกายน ๒๕๒๑  และแล้วเสร็จในเดือนเมษายน ๒๕๒๓ ตามแผนเดิมที่กำหนดไว้ งานก่อสร้างควรแล้วเสร็จในปี ๒๕๒๒  แต่เนื่องจากมีอุปสรรคหลายประการด้วยกัน ซึ่งจำเป็นต้องชะลองานก่อสร้างไว้ชั่วคราว เนื่องจากสาเหตุ คือ

น้ำ ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ โครงการฯ ไม่สามารถจัดหาน้ำมาก่อสร้างเขื่อนดินได้เพียงพอ

วิกฤติการเรื่องน้ำมัน เพราะน้ำมันเริ่มขาดแคลนในช่วงปลายเดือนกุมภาพันธ์ และ เดือนมีนาคม ๒๕๒๒ 

เงินงบประมาณจัดสรรมาช้า

สถานการณ์โดยทั่วไป ไม่เป็นที่ไว้วางใจ กล่าวคือเมื่อวันที่ ๒๐  กุมภาพันธ์ ๒๕๒๒  เวลาประมาณ ๒๒.๔๕  น. ได้ถูกผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิตส์โจมตีหน่วยก่อสร้าง ทำให้มีผู้บาดเจ็บ ๕  นาย รวมทั้งหัวหน้าโครงการฯ ด้วย คือ นายสุทธิพงษ์ คูณทอง และเสียชีวิต ๑ นาย ส่วน ทรัพย์สินของทางราชการเสียหายเป็นมูลค่าทั้งสิ้น ๕๔๔,๘๗๒  บาท มีรถบรรทุกน้ำ ๒ คัน และรถบรรทุก ๑ คัน รวมอยู่ด้วย และเมื่อวันที่ ๑๘  มีนาค ๒๕๒๒  รถบรรทุกน้ำของโครงการฯได้ถูกซุ่มโจมตีเสียหาย มีผู้ได้รับบาดเจ็บ ๒ นาย และเสียชีวิต ๑ นาย และเมื่อวันที่ ๒๕ เมษายน ๒๕๒๒  ทางโครงการฯ จำเป็นต้องชะลอการก่อสร้างไว้ชั่วคราว สำหรับงานก่อสร้างในปี ๒๕๒๒  ได้ดำเนินไปประมาณ ๕๐% สามารถเก็บน้ำได้ประมาณ ๖๐๐,๐๐๐  ลูกบาศก์เมตร ในเดือนมกราคม ๒๕๒๓  ได้เข้าดำเนินงานก่อสร้างที่เหลืออยู่ต่อไปคือ 

- ก่อสร้างเขื่อนดินสูงขึ้นอีก ๑ เมตร โดยเฉลี่ย ซึ่งทำให้สามารถเก็บน้ำได้เพิ่มขึ้นประมาณ ๔๐๐,๐๐๐  ลูกบาศก์เมตร

- ก่อสร้างหินก่อท้าย ทรบ. ø ๐.๓๐  เมตร จำนวน 1 แห่ง

- ระบบส่งน้ำโดยท่อ ø ๐.๑๐  เมตร และบ่อพักน้ำไปยังหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน บ้านทัพไทย (แต่ก่อนเรียกหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดนบ้านยุทธศาสตร์)

ที่ตั้งและลักษณะภูมิประเทศ : อ่างเก็บน้ำคลองส้มป่อย ตั้งอยู่หมู่ที่ ๓ บ้านโคกระกา ตำบลทัพไทย อำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว 

วัตถุประสงค์ :

เพื่อการอุปโภค-บริโภค และการเพาะปลูกในหมู่บ้านโคกระกา

เพื่อบรรเทาอุทกภัย สำหรับพื้นที่เพาะปลูกริมฝั่งคลองลุงกราด

เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลา

ลักษณะโครงการ :

          ทำนบดิน

                 ทำเลที่สร้างทำนบดิน แผนที่ระวาง ๕๕๓๗ II พิกัด ๔๘ PTA ๗๐๗๖๑๕

                 พื้นที่รับน้ำฝน ๙.๖๐ ตร.กม.

                 ปริมาณฝนตกเฉลี่ยทั้งปี ๑,๔๖๐.๐๐ มม.

                 ปริมาณน้ำทั้งปีที่ไหลลงอ่างเก็บน้ำ ๑.๔๐ ล้าน ลบ.ม.

                 ทำนบดิน สูง ๖.๕๐ ม.

                 ทำนบดินกว้าง ๕.๐๐ ม.

                 ทำนบดิน ยาว ๒,๓๔๐.๐๐ ม.

                 ระดับสันทำนบ +๕๓.๕๐ ม. (รสม.)

                 ระดับน้ำสูงสุด +๕๒.๕๐ ม. (รสม.)

                 ระดับน้ำเก็บกัก +๕๑.๕๐ ม. (รสม.)

                 ความจุอ่างเก็บน้ำ ๑.๐๖ ล้าน ลบ.ม.

                 ความจุอ่างเก็บน้ำที่ระดับต่ำสุด (+๔๙.๐๐๐ ม. (รสม.)) ๐.๑๐ ล้าน ลบ.ม.

                 ความจุอ่างเก็บน้ำสำรองใช้งาน ๐.๙๖ ล้าน ลบ.ม.

                 พื้นที่ผิวน้ำที่ระดับน้ำสูงสุด (ประมาณ ๕๐๐ ไร่) ๐.๘๐ ตร.กม.

          ระบบส่งน้ำและอาคารประกอบ

                 - ทางระบายน้ำล้นกว้าง ๕.๐๐ ม. สันฝายยาว ๒๕.๐๐ ม.

                 - ทรบ.ปากคลองส่งน้ำ ๑-๐ ๐.๓๐ ม.

                 - ระบบส่งน้ำโดยท่อ AC ø ๐.๓๐  ม. ความยาว ๑.๗๕๐  กม.

                 - ท่อส่งน้ำ ø ๔" ยาว ๑.๕๐๐  กม. (ประปาหมู่บ้าน)

          ค่าลงทุน

                ทำนบดินพร้อมอาคารประกอบ ๑๒.๒๐๐ ล้านบาท

ผลประโยชน์ที่ได้รับ :

ช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูกในเขตพื้นที่โครงการฯ ๑,๐๒๐ ไร่

ช่วยให้มีน้ำสำหรับอุปโภค-บริโภคแก่ราษฎรในเขตโครงการฯ อย่างสม่ำเสมอ

เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลา

ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ