โครงการ อ่างเก็บน้ำท่ากระบากอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
ตำบล ท่าแยก อำเภอ เมืองสระแก้ว จังหวัด สระแก้ว
ที่มาของการต่อยอดโครงการ :
พระราชดำริเกี่ยวกับงานชลประทาน เมื่อวันที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๑ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้อธิบดีกรมชลประทาน นายสุหะ ถนอมสิงห์ ผู้อำนวยการสำนักงานชลประทานที่ ๙ และ นายเล็ก จินดาสงวน เข้าเฝ้าที่พระตำหนักภูพิงราชนิเวศน์ ได้มีพระราชดำริเกี่ยวกับงานชลประทานในเขตลุ่มน้ำปราจีนบุรี ดังต่อไปนี้
๑. การพิจารณาสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดเล็ก และ ฝายทดน้ำทางบริเวณต้นน้ำลำคลองยายเมือง คลองน้ำเขียว คลองท่ากะบาก คลองช่องกล่ำ ซึ่งเป็นสาขาของห้วยพระปรงในเขตอำเภอสระแก้ว และ อำเภอวัฒนานคร จังหวัดปราจีนบุรีโดยเร่งด่วน เพื่อจัดหาน้ำให้ราษฎรทำการเพาะปลูกได้ทั้งในฤดูฝนและฤดูแล้ง และจัดหาน้ำให้กับพื้นที่เชิงเขาซึ่งเป็นป่าสงวนที่เสื่อมโทรมแล้วเพื่อจัดสรรที่ทำกินให้ราษฎรในรูปแบบสหกรณ์ต่อไป
๒. การพิจารณาสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดเล็ก และฝายทดน้ำทางบริเวณต้นน้ำห้วยยางในเขตอำเภอวัฒนานคร อำเภอตาพระยา และอำเภออรัญประเทศ จังหวัดปราจีนบุรี โดยเร่งด่วนเพื่อจัดหาน้ำให้ราษฎรทำการเพาะปลูกได้ทั้งในฤดูฝนและฤดูแล้ง และมีน้ำเพื่อการอุปโภค – บริโภค ตลอดปีด้วย
ที่ตั้งและลักษณะภูมิประเทศ :
- อ่างเก็บน้ำท่ากะบาก ตั้งอยู่หมู่ที่ ๗ บ้านท่ากะบาก ตำบลท่าแยก อำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว
- ลักษณะทั่วไปของภูมิประเทศในบริเวณตัวอ่างเก็บน้ำท่ากะบาก พื้นที่ทั่วไปถูกบุกเบิกทำพืชไร่แต่พื้นที่เหนือบริเวณตัวอ่างขึ้นไปยังอยู่ในลักษณะป่าโดยทั่วไป โดยเฉพาะบริเวณห้วยยังมีต้นไม้ปกคลุมหนาแน่นพอสมควร ในฤดูแล้งยังพอมีน้ำไหลอยู่ตลอดทั้งปี
วัตถุประสงค์ : เพื่อเป็นการสนองพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่จะจัดหาน้ำให้กับหมู่บ้านป่าไม้ท่ากะบากซึ่งเป็นหมู่บ้านที่เกิดขึ้นใหม่ เมื่อก่อสร้างอ่างเก็บน้ำเสร็จจะช่วยส่งน้ำให้กับพื้นที่เพาะปลูกประมาณ ๔,๐๐๐ ไร่ โดยสามารถเก็บกักน้ำไว้ใช้ได้ประมาณ ๗.๓๐ ล้าน ลบ.ม. เนื่องจากราษฎรในเขตพื้นที่ขาดแคลนน้ำใช้เพื่อการอุปโภค – บริโภค และการกสิกรรมเป็นอย่างมาก
ลักษณะโครงการ :
ทำนบดิน
ทำเลที่สร้างทำนบดิน แผนที่ระวาง ๕๔๓๖ I พิกัด ๔๘ PTA ๐๔๙๔๕๙
พื้นที่รับน้ำฝน ๒๒.๒๒ ตร.กม.
ปริมาณฝนตกเฉลี่ยทั้งปี ๑,๔๖๐.๐๐ มม.
ปริมาณน้ำทั้งปีที่ไหลลงอ่างเก็บน้ำ ๙.๖๐ ล้าน ลบ.ม.
ทำนบดิน สูง ๑๗.๕๐ ม.
ทำนบดิน ยาว ๑,๗๒๐.๐๐ ม. (6.00)
ระดับสันทำนบ +๘๐.๕๐ ม. (รสม.)
ระดับน้ำสูงสุด +๗๙.๐๐ ม. (รสม.)
ระดับน้ำเก็บกัก (เสริม Spillway ๐.๕๐ ม.) +๗๘.๕๐ ม. (รสม.)
ความจุอ่างเก็บน้ำ ๗.๓๐ ล้าน ลบ.ม.
ความจุที่พักตะกอน ๐.๒๕ ล้าน ลบ.ม.
ความจุอ่างเก็บน้ำสำรองใช้งาน ๗.๐๕ ล้าน ลบ.ม.
พื้นที่ผิวน้ำที่ระดับน้ำสูงสุด (ประมาณ ๑,๐๑๕ ไร่) ๑.๖๒๕ ตร.กม.
ระบบส่งน้ำและอาคารประกอบ
- ทางระบายน้ำล้น กว้าง ๑๓.๐๐ ม. ระดับสันอาคาร +๗๙.๐๐ Qmax ๑๐.๙๗๐ ลบ.ม./วินาที
- คลองส่งน้ำฝั่งขวา ยาว ๑๐.๒๐ กม. พื้นที่ส่งน้ำฝั่งขวา ๒,๔๐๐ ไร่
- คลองส่งน้ำฝั่งซ้าย ยาว ๗.๔๐ กม. พื้นที่ส่งน้ำฝั่งซ้าย ๑,๖๐๐ ไร่
ค่าลงทุน
งานทำนบดินและอาคารประกอบ ๒๙.๙๒๖ ล้านบาท
งานระบบส่งน้ำและอาคารประกอบ ๑๘.๘๙๕ ล้านบาท
รวมค่าลงทุน ๔๘.๘๒๑ ล้านบาท
ผลประโยชน์ที่ได้รับ : เมื่อก่อสร้างอ่างเก็บน้ำท่ากะบาก พร้อมทั้งระบบส่งน้ำเสร็จสมบูรณ์แล้ว ผลประโยชน์ที่จะได้รับจากโครงการนี้คือ
สามารถส่งน้ำช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูกบริเวณท้ายอ่างเก็บน้ำได้ทั้งในฤดูแล้ง ประมาณ ๔,๐๐๐ ไร่
ทำให้เกิดแหล่งแพร่ – เพาะขยายพันธ์ปลาน้ำจืดในบริเวณอ่างเก็บน้ำ ทำให้มีอาชีพและรายได้พิเศษเพิ่มขึ้น
บรรเทาและป้องกันอุทกภัย ซึ่งเป็นอันตรายต่อชีวิตและทรัพย์สินของราษฎรอาจจะเกิดขึ้นในปีน้ำมากผิดปกติ
เป็นการประกันการเพาะปลูกของราษฎรให้ได้ผลสม่ำเสมอตลอดปี และทำให้ราษฎรมีรายได้เพิ่มมากขึ้นเพราะมีงานทำเกือบตลอดปี ทั้งนี้เนื่องจากมีน้ำชลประทานสำหรับทำการกสิกรรม
เป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำหรับพักผ่อนหย่อนใจของประชาชนในเขตอำเภอสระแก้ว อำเภอวัฒนานคร และบริเวณใกล้เคียงทั่วไป
เป็นการปฏิบัติการทางจิตวิทยาที่จะดึงประชาชนในเขตผู้ก่อการร้าย ซึ่งคอยยุแหย่ชักจูงให้ราษฎรหลงผิดมากลับคืนมาเป็นฝ่ายรัฐบาล ผลประโยชน์อันนี้ไม่สามารถจะประเมินค่าได้
ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ