
โครงการ อ่างเก็บน้ำคลองช่องกล่ำ (ตอนล่าง) ระบบส่งน้ำท้ายอ่างเก็บน้ำคลองช่องกล่ำล่าง อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
ตำบล โนนหมากเค็ง อำเภอ วัฒนานคร จังหวัด สระแก้ว

ที่มาของการต่อยอดโครงการ :
ผู้อำนวยการโครงการพัฒนาตามพระราชดำริ ( พลตรีนิพนธ์ ภารัญนิย์ ) ได้เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ณ ศาลาดุสิตดาลัย เมื่อวันที่ ๒๓ สิงหาคม ๒๕๔๐ ผู้อำนวยการโครงการฯได้กราบบังคมทูลถวายรายงาน และขอให้ทรงมีพระราชวินิจฉัยเกี่ยวกับการพัฒนาหมู่บ้านคลองทราย ตำบลหนองตะเคียนบอน อำเภอวัฒนานคร และบ้านท่ากะบาก ตำบลท่าแยก อำเภอเมืองสระแก้ว ในโครงการพัฒนาพื้นที่ราบเชิงเขา จังหวัดสระแก้ว ตามพระราชดำริจะส่งเสริมการเลี้ยงโคนม ทรงมีพระราชกระแสรับสั่งให้ดำเนินให้ดำเนินการได้ โดยจัดตั้งศูนย์รองรับเพื่อให้ความรู้และควบคุมการผลิตทรงให้ดูตัวอย่างที่จังหวัดสกลนคร ซึ่งได้จัดตั้งเป็นระบบสหกรณ์โดยสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงดูแลอยู่ เพื่อผลิตน้ำนมได้แล้วศูนย์ที่ตั้งขึ้นมาจะรับมาทำพลาสเจอไรส์ทำนมให้มีคุณภาพดี บรรจุถุง หรือกระป๋องจำหน่าย มีการจัดระบบตลาดด้วยแต่ต้องเริ่มทำโครงการเล็ก ๆ ก่อนอย่าลงทุนมากในระยะเริ่มต้น
พื้นที่ราบเชิงเขาบรรทัด มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ ๔๐๗,๕๔๓ ไร่ หรือประมาณ ๖๕๒.๐๗ ตารางกิโลเมตร จำนวน ๑๑๑ หมู่บ้าน ๑๐,๑๕๔ ครัวเรือน จำนวนประชากร ๔๑,๑๗๙ คน พื้นที่ทั้งหมด ๙ พื้นที่ โดยหมู่บ้านในโครงการพระราชดำริอยู่ในพื้นที่พัฒนาที่ ๒ อำเภอวัฒนานคร และอำเภอเมืองสระแก้ว (จังหวัดสระแก้ว) พื้นที่โครงการประมาณ ๖๖,๕๓๐ ไร่ ๑๖ หมู่บ้าน ๘๑๓ ครัวเรือน ประชากร ๕,๕๗๑ คน ประกอบด้วย บ้านใหม่ไทยเจริญ บ้านโนนขี้เมา บ้านคลองทรายใต้ บ้านโนนน้ำแซบ บ้านหนองตะเคียนใหญ่ บ้านกองแก้วนพคุณ บ้านหนองตลาด บ้านซับขี้หนู บ้านวังรี บ้านโนนผาสุก บ้านหนองตะเคียนบอน บ้านคลองทราย บ้านทัพห้าบาท บ้านท่ากะบาก และบ้านคลองคันโท ( อ่างเก็บน้ำช่องกล่ำล่าง )
ที่ตั้งและลักษณะภูมิประเทศ : อ่างเก็บน้ำช่องกล่ำล่าง ตั้งอยู่หมู่ที่ ๑ บ้านหนองหมากฝ้าย ตำบลหนองตะเคียนบอน อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว
ลักษณะภูมิประเทศ : เป็นทุ่งและป่าโปร่ง
วัตถุประสงค์ :
๓.๑ เก็บกักน้ำไว้ใช้เพื่อการอุปโภค – บริโภค
๓.๒ ช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูก
๓.๓ เป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำ
๓.๔ เป็นสถานที่ท่องเที่ยว พักผ่อน
ลักษณะโครงการ :
๔.๑ ทำนบดิน
ทำเลที่สร้างทำนบดิน แผนที่ระวาง ๕๔๓๖ I พิกัด ๔๘ PTA ๐๗๑๔๔๗
พื้นที่รับน้ำฝน ๑๘.๕๐ ตร.กม.
ปริมาณฝนตกเฉลี่ยทั้งปี ๑,๔๖๐.๐๐ มม.
ปริมาณน้ำทั้งปีที่ไหลลงอ่างเก็บน ๘.๑๐ ล้าน ลบ.ม.
ทำนบดิน สูง ๑๒.๕๐ ม.
ทำนบดิน ยาว ๑,๖๗๐.๐๐ ม.
ระดับสันทำนบ +๘๔.๕๐ ม. (รสม.)
ระดับน้ำสูงสุด +๘๔.๐๐ ม. (รสม.)
ระดับน้ำเก็บกัก +๘๓.๕๐ ม. (รสม.)
ความจุอ่างเก็บน้ำ ๒.๒๐ ล้าน ลบ.ม.
ความจุที่พักตะกอน ๐.๒๐ ล้าน ลบ.ม.
ความจุอ่างเก็บน้ำสำรองใช้งาน ๒.๐๐ ล้าน ลบ.ม.
พื้นที่ผิวน้ำที่ระดับน้ำสูงสุด (ประมาณ ๔๐๐ ไร่) ๐.๖๔ ตร.กม.
๔.๒ ระบบส่งน้ำและอาคารประกอบ
- พื้นที่โครงการ ๑,๐๐๐ ไร่
- คลองส่งน้ำฝั่งขวา ยาว ๔.๑๔๑ กม. พื้นที่ส่งน้ำฝั่งขวา ๗๐๐ ไร่
- คลองส่งน้ำฝั่งซ้าย ยาว ๒.๖๖๙ กม. พื้นที่ส่งน้ำฝั่งซ้าย ๒๓๐ ไร่
- เสริมพื้นที่ ๕๐๐ ไร่
๔.๓ ค่าลงทุน
งานทำนบดินและอาคารประกอบ ๑๐,๑๖๐,๐๐๐ ล้านบาท
งานระบบส่งน้ำและอาคารประกอบ ๑๐,๒๒๖,๘๐๐ ล้านบาท
รวมค่าลงทุน ๒๐,๓๘๖,๘๐๐ ล้านบาท
ผลประโยชน์ที่ได้รับ :
๕.๑ เพื่อใช้ในการอุปโภค – บริโภค ของราษฎรในหมู่บ้านคลองทราย และหมู่บ้านคลองคันโท
๕.๒ ส่งน้ำให้กับพื้นที่เพาะปลูก ในบริเวณเหนือหมู่บ้านคลองทราย และหมู่บ้านคลองคันโท ประมาณ ๑,๐๐๐ ไร่
๕.๓ เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาน้ำจืด
๕.๔ เป็นสถานที่ท่องเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจของชาวอำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว และเป็นการปฏิบัติการทางจิตวิทยาที่จะดึงประชาชนในเขตผู้ก่อการร้าย ซึ่งคอยยุแหย่ชักจูงให้หลงผิดได้กลับคืนมาเป็นฝ่ายรัฐบาล ซึ่งประโยชน์อันนี้ไม่สามารถจะประเมินค่าได้
ที่มา : สำนักประสานงานโครงการพื้นที่ ๑
ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ