โครงการ แก้มลิงทะเลสาบบ้านหมอ

ตำบล บ้านหมอ อำเภอ บ้านหมอ จังหวัด สระบุรี

ที่มาของการต่อยอดโครงการ :

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้มีพระราชกระแสในคราวประชุมคณะกรรมการมูลนิธิชัยพัฒนา เมื่อวันที่ ๑๒ ธันวาคม ๒๕๔๙  ให้ดำเนินการจัดทำแผนบริหารจัดการน้ำในพื้นที่โครงการแก้มลิงของมูลนิธิชัยพัฒนา เพื่อที่จะสามารถบริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพสูงสุด

สืบเนื่องจาก บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จำกัด (มหาชน) มีความประสงค์ที่จะบริจาคที่ดินบางส่วน (บ่อปูนขาว จำนวน ๒ บ่อ) คิดเป็นพื้นที่โดยประมาณ ๙๐๐ ไร่ ให้แก่มูลนิธิชัยพัฒนา ทั้งนี้ เมื่อรวมพื้นที่บ่อน้ำอีก ๒ บ่อ ซึ่งอยู่ในความดูแลขององค์การบริหารส่วนท้องถิ่นจะทำให้มีพื้นที่ดำเนินงานโครงการแก้มลิงฯ รวมเป็นจำนวนทั้งสิ้น ๓,๑๒๒ ไร่ และมีปริมาตรความจุน้ำรวม ๔ บ่อโดยประมาณ ๒๕,๐๐๐,๐๐๐ ลูกบาศก์เมตร (ยี่สิบห้าล้านลูกบาศก์เมตร)

การดำเนินงาน :

๑. สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ได้ประสานไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อขอความอนุเคราะห์ให้ดำเนินการสำรวจและออกแบบโครงการแก้มลิงของมูลนิธิชัยพัฒนาทุกโครงการ รวมทั้งจัดทำแผนงานและงบประมาณส่งมายังสำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา เพื่อพิจารณาดำเนินการต่อไป

๒. ในปี ๒๕๕๑ กรมชลประทาน ได้ดำเนินการจัดสร้างท่อรับน้ำ-ระบายน้ำ และดำเนินการขุดคลองชักน้ำพร้อมอาคารประกอบ เพื่อรับน้ำและระบายน้ำระหว่างคลองชัยนาท-ป่าสัก และบ่อน้ำทั้ง ๔ บ่อ และได้ดำเนินการทดสอบการพร่องน้ำเพื่อพิจารณาความเป็นไปได้ในการใช้ประโยชน์จากบ่อน้ำอย่างเต็มศักยภาพ และเพื่อผลในการปรับปรุงคุณภาพน้ำซึ่งมีค่าความเป็นกรดเป็นด่างให้เจือจางลง ทั้งนี้ เนื่องจากเดิมมิได้มีการใช้ประโยชน์หรือถ่ายเทน้ำออกจากบ่อปูนขาวมาก่อน ในการดำเนินกิจกรรมทดสอบการพร่องน้ำ นั้น สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ได้รับพระราชทานพระราชานุมัติจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อดำเนินการในเรื่องดังกล่าวการดำเนินงานในระยะต่อไป

๓. ในปี ๒๕๕๒ ดำเนินกิจกรรมทดสอบการพร่องน้ำ และจัดสร้างท่อรับ-ระบายน้ำพร้อมอาคารประกอบ รวมทั้งขุดคลองชักน้ำเชื่อมระหว่างบ่อและคลองชัยนาท-ป่าสัก และจังหวัดสระบุรีได้พิจารณาอนุมัติเงินงบประมาณ ประจำปี ๒๕๕๒ จำนวน ๔๕,๐๐๐,๐๐๐ บาท (สี่สิบห้าล้านบาท) เพื่อใช้ในการจัดสร้างระบบคลองชลประทานและสถานีสูบน้ำ ซึ่งจะใช้น้ำต้นทุนภายในบ่อสำหรับพื้นที่เกษตรกรรมโดยรอบ จำนวน ๖,๐๐๐ ไร่

๔. ในปี ๒๕๕๓ สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ได้มอบหมายให้กรมชลประทานพิจารณาระบบการสูบน้ำด้วยเครื่องสูบชนิดไฟฟ้าเพื่อเสริมสมรรถนะรวมทั้งใช้ประโยชน์จากบ่อ ในการบริหารจัดการน้ำเพื่อบรรเทาอุทกภัยและช่วยลดระดับสูงสุดของแม่น้ำเจ้าพระยาในเวลาที่เหมาะสมและจำเป็น รวมทั้งจะได้พิจารณาจัดทำแผนการพัฒนาพื้นที่โดยรอบบ่อเพื่อประโยชน์ของราษฎรในพื้นที่ต่อไป

หน่วนงานรับผิดชอบ : สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา 

สำนักชลประทานที่ ๑๐  กรมชลประทาน

องค์การบริหารส่วนท้องถิ่น จังหวัดสระบุรี

ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องของจังหวัดสระบุรี เช่น เกษตรจังหวัด ประมงจังหวัด ฯลฯ

สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร

ที่มาของข้อมูล : http://www.chaipat.or.th/chaipat

ภาพโครงการแก้มลิงทะเลสาบบ้านหมอเมื่อดำเนินการแล้วเสร็จ

ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ