โครงการ พัฒนาการปรับปรุงบำรุงดินสำหรับการทำนาบ้านเด่นใหญ่อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ตำบล เด่นใหญ่ อำเภอ หันคา จังหวัด ชัยนาท

ที่มาของการต่อยอดโครงการ :

พระครูวิทย์ อคควิชโช อยู่ที่สำนักปฏิบัติธรรมมงคลธรรมถายาราม ตำบลโป่งงาม จังหวัดเชียงราย ขอพระราชทานพระบรมราชวโรกาสเข้าเฝ้า เพื่อน้อมเกล้าฯ ถวายที่ดิน โฉนดเลขที่ ๑๒๐๔๐ ตั้งอยู่ที่ตำบลเด่นใหญ่ อำเภอหันคา จังหวัดชัยนาท เนื้อที่ ๓๐ ไร่ ๗๒ ตารางวา ซึ่งเป็นกรรมสิทธิ์ของนางพรรณี ธรรมจิตเดช ผู้เป็นน้า อยู่บ้านเลขที่ ๗๐/๑๐ หมู่ ๒ แขวงบางแคเหนือ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร เพื่อถวายเป็น พระราชกุศลตามพระราชอัธยาศัย

พระราชดำริ

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานที่ดินแปลงดังกล่าวให้แก่มูลนิธิชัยพัฒนา เพื่อจัดทำเป็นแปลงสาธิตการปรับปรุงบำรุงดินสำหรับการทำนา ให้ได้ผลผลิตสูง เพื่อเป็นตัวอย่างแก่เกษตรกรในพื้นที่และบริเวณใกล้เคียงได้มาศึกษาดูงานสำหรับนำไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพของตนเอง

หน่วยงานรับผิดชอบ ศูนย์วิจัยข้าวชัยนาท กรมวิชาการเกษตร

ผลการดำเนินงาน : ในปี ๒๕๕๓ ดำเนินการศึกษาปรับปรุงดินสำหรับการทำนา และการทำการเกษตร รวมทั้งดำเนินการศึกษาและสาธิตการปรับปรุงบำรุงดินสำหรับการทำนาและการปลูกพืชไร่หลังนา การสาธิตการใช้ปุ๋ยอินทรีย์ และปุ๋ยชีวภาพในการปรับปรุงดิน การศึกษาพันธุ์ข้าวพื้นเมืองที่นิยมปลูกในท้องถิ่น การเพาะเห็ด ด้วยวัสดุในพื้นที่ (ฟางข้าว) การปลูกไม้ผลพืชแซม พืชพลังงานทดแทน และไม้ใช้สอยการดำเนินกิจกรรมต่างๆ ในปีที่ผ่านมา ประสบปัญหาภัยแล้งอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เกิดความเสียหายอย่างหนักในกิจกรรมการปลูกข้าว ประกอบกับ ปัญหาเรื่องดิน โดยส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทราย มีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติต่ำ จึงพิจารณาชะลอกิจกรรมบางกิจกรรมลง 

การดำเนินงานในระยะต่อไป : ในปี ๒๕๕๔ สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา จะบริหารและดำเนินงานแปลงสาธิตการเกษตรที่กรมการข้าวได้ให้ความอนุเคราะห์ดูแลรับผิดชอบ โดยมีกรมการข้าว กรมวิชาการเกษตร และหน่วยงานอื่นๆ เป็นที่ปรึกษาสนับสนุนการดำเนินงานของมูลนิธิชัยพัฒนา ทั้งนี้ การดำเนินกิจกรรมจะให้ความสำคัญกับ การสร้างรายได้จากผลผลิต และการแปรรูปผลผลิต รวมทั้งดำเนินกิจกรรมให้เชื่อมโยงสอดคล้อมกับโครงการศูนย์สาธิตการเกษตรแบบผสมผสาน ตำบลสุขเดือนห้า กิ่งอำเภอเนินขาม จังหวัดชัยนาท ที่อยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงกัน การดำเนินการศึกษาแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขปัญหาโครงสร้างของดิน และน้ำอย่างต่อเนื่อง โดยใช้วัสดุที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น เช่น ปุ๋ยอินทรีย์ชนิดต่างๆ เพื่อเพิ่มศักยภาพของดินให้สูงขึ้น ในส่วนของกิจกรรมการเพาะเห็ดซึ่งได้ผลดี นั้น จะดำเนินการทดลองเพาะเห็ดในสายพันธุ์ต่างๆ เพิ่มขึ้น เพื่อหารายได้ให้แก่โครงการและขยายผลให้กับเกษตรกรที่สนใจต่อไป 

ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านการเกษตร