โครงการ อนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพพื้นที่บริเวณเขานางพันธุรัต (เขาเจ้าลายใหญ่)

ตำบล เขาใหญ่ อำเภอ ชะอำ จังหวัด เพชรบุรี

ที่มาของการต่อยอดโครงการ :

เมื่อปี ๒๕๔๑ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้เสด็จฯ แปรพระราชฐานมาประทับที่วังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ได้มีพระราชดำริกับแม่ทัพภาคที่ ๑ เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๔๑ ให้อนุรักษ์สภาพภูมิประเทศบริเวณเขาเจ้าลายใหญ่ (เขานางพันธุรัต) เนื่องจากมีความสำคัญทางด้านวรรณคดีพื้นบ้าน และให้ฟื้นฟูสภาพพื้นที่บริเวณที่มีการทรุดตัวของภูเขา โดยการปลูกต้นไม้ เพื่อป้องกันการพังทลายในอนาคต

เมื่อวันที่ ๒๔ มีนาคม ๒๕๔๓ มีพระราชดำริเพิ่มเติมกับ พลเอก นิพนธ์ ภารัญนิตย์ ผู้ช่วยผู้บัญชาการทหารบกและคณะ สรุปได้ว่า ให้มีการฟื้นฟูโดยใช้วิธีธรรมชาติ ส่วนไหนที่ถล่มโดยธรรมชาติก็ให้ถล่มไป เพียงแต่กันขอบเขตอันตรายให้ชัดเจน

เมื่อวันที่ ๖ เมษายน ๒๕๔๓ มีพระราชดำริเพิ่มเติมกับ พลโท ทวีป สุวรรณสิงห์ แม่ทัพภาคที่ ๑ ณ วังไกลกังวล สรุปได้ว่า ให้มีการประชาสัมพันธ์โครงการ ให้ประชาชนทั่วไปได้รู้จัก จะได้ร่วมมือกันในการอนุรักษ์และฟื้นฟู

เมื่อวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๔๔ พระราชทานพระราชดำริแก่ คณะทำงานโครงการฯ สรุปได้ว่า ให้จัดที่ที่ปรับปรุงและพัฒนาแล้ว เป็นแหล่งท่องเที่ยวได้ แต่ให้ระวังหินที่จะร่วงลงมาเป็นอันตรายได้ ให้หาทางป้องกันให้ปลอดภัย

วัตถุประสงค์ของโครงการ :

๑. เพื่อสนองพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในการอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพพื้นที่บริเวณเขานางพันธุรัต (เขาเจ้าลายใหญ่) ไว้เป็นมรดกของชาติให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาถึงตำนานที่เล่าขานสืบต่อกันมาเกี่ยวกับวรรณคดีไทยเรื่องสังข์ทอง

๒. เพื่ออนุรักษ์พื้นที่ลุ่มน้ำชั้น ๑A และ ๑B รวมถึงสัตว์ป่าและพันธุ์พืชต่างๆ ที่เกื้อหนุนระบบนิเวศ ให้คงอยู่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณชนทั่วไป

๓. เพื่ออนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาพื้นที่บริเวณเขานางพันธุรัตไว้เป็นแหล่งศึกษาธรรมชาติและแหล่งท่องเที่ยว

๔. เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของราษฎรในท้องถิ่นในการเข้าไปใช้ประโยชน์จากพื้นที่ป่าโดยเท่าเทียมกันในรูปแบบของวนอุทยาน และเป็นแหล่งสร้างงานสร้างรายได้ให้แก่ราษฎรในบริเวณพื้นที่โครงการฯ

๕. เพื่อเป็นสถานที่ศึกษา ค้นคว้า วิจัยของสถาบันต่างๆ และเปิดโอกาสให้ผู้ที่สนใจเข้าศึกษาระบบนิเวศ

ประโยชน์ของโครงการ :

๑. แก้ปัญหาการสูญเสียพื้นที่ป่าและความหลากหลายทางชีวภาพของสังคมพืชเขาหินปูน ไม่ให้พันธุ์ไม้หายากสูญพันธุ์

๒. ช่วยฟื้นฟูสภาพธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้มีความมั่นคงสมดุล สามารถใช้เป็นแหล่งศึกษา ค้นคว้า วิจัย ในเรื่องการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติให้กับสถาบันต่างๆ และผู้ที่สนใจทั่วไป

๓. เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ในรูปแบบวนอุทยาน โดยคงความสมดุลของระบบนิเวศ

๔. เป็นการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการดูแลรักษาและเข้าไปใช้ประโยชน์จากพื้นที่ป่าโดยเท่าเทียมกัน ซึ่งจะช่วยป้องกันไม่ให้มีการล่าสัตว์ป่าเพื่อการค้าและนำมาเป็นอาหาร

ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านสิ่งแวดล้อม