โครงการ งานศึกษาการบริหารการใช้น้ำของอ่างฯ อ่างเก็บน้ำห้วยหวด บ้านห้วยหวด หมู่ที่ ๔ ตำบลจันทร์เพ็ญ อ่างเก็บน้ำห้วยขี้หิน
บ้านสร้างค้อ หมู่ที่ ๒ ตำบลสร้างค้อ อ่างเก็บน้ำห้วยทราย ๑ บ้านหนองปลาดุก หมู่ที่ ๙ ตำบลพังข
ที่มาของการต่อยอดโครงการ :
เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๓๒ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรได้เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรการดำเนินงานตามโครงการบำบัดน้ำเสียในบริเวณหนองสนม และบริเวณน้ำเสียจะไหลลงสู่หนองหาน อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร และได้พระราชทานพระราชดำริพอสรุปได้ว่า “เนื่องด้วยหนองสนมเป็นที่รองรับน้ำเสียประมาณร้อยละ ๓๐ ที่ระบายทิ้งมาจากเขตเทศบาลเมืองสกลนคร ซึ่งมีประชากรประมาณ ๕,๕๐๐ หลังคาเรือน ควรวางโครงการและก่อสร้างระบบบำบัดน้ำเสีย โดยใช้วิธีธรรมชาติผสมผสานกับเทคโนโลยีแบบประหยัด กล่าวคือจัดสร้างบ่อดักสารแขวนลอย ใช้กกอียิปต์ดับกลิ่นผักตบชวาดูดซับสิ่งโสโครกและโลหะหนัก ใช้กังหันน้ำชัยพัฒนา และแผงท่อเดิมอากาศให้กับน้ำเสียตามความเหมาะสม ตลอดจนให้ตกตะกอนก่อนปล่อยน้ำลงหนองสนม เพื่อปรับสภาพน้ำให้ดีโดยผักตบชวาและแสงแดด แล้วจงระบายทิ้งลงหนองหานต่อไป สำหรับผักตบชวาที่ใช้งานนั้นต้องเปลี่ยนออกจากบ่อน้ำเสียเป็นระยะๆ ก่อนที่จะเน่าและเริ่มลดประสิทธิภาพในการแก้ไขน้ำเสีย โดยนำไปทำเชื้อเพลิงหรือปุ๋ยหมักด้วย”
ผลการดำเนินงาน ปี ๒๕๓๔ :
๑. การเตรียมบุคลากรประจำอ่างเก็บน้ำ
๒. การจัดตั้งและฝึกอบรมเกษตรกรกลุ่มผู้ใช้น้ำ
๓. การส่งเสริมและแนะนำการบริหารการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพและประหยัด
๔. การส่งเสริมและแนะนำการบำรุงดูแลรักษาอ่างเก็บน้ำ และระบบชลประทานให้มีอายุการใช้งานได้ยาวนานขึ้น
๕. การส่งเสริมและแนะนำการปลูกพืชเศรษฐกิจและการจัดการด้านการตลาด
๖. การจัดทำแปลงสาธิตไร่นาสวนผสมประจำอ่างๆ ละ ๑ แปลง รวม ๓ แปลง โดยความร่วมมือระหว่างส่วนราชการและเกษตรกร
๗. การติดตามประเมินผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง
ประโยชน์ของโครงการ : ช่วยให้ราษฎรในบริเวณ ๗ หมู่บ้าน ในเขตกิ่งอำเภอเต่างอย อำเภอกุดบาก และอำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร จำนวนประมาณ ๑,๔๐๕ ครัวเรือน หรือ ๘,๕๓๒ คน สามารถเรียนรู้และใช้ประโยชน์จากอ่างเก็บน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริได้อย่างมีประสิทธิภาพและประหยัด ตลอดจนบำรุง ดูแล รักษา อ่างเก็บน้ำให้มีอายุการใช้งานได้ยาวนานมากขึ้น
ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านสวัสดิการสังคม/การศึกษา