โครงการ ฟื้นฟูอาหารช้างป่าภูหลวงอันเนื่องมาจาพระราชดำริ
ตำบล ทรายขาว อำเภอ วังสะพุง จังหวัด เลย
ที่มาของการต่อยอดโครงการ :
เมื่อปี ๒๕๔๒ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้เสด็จไปยังเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวง และพระราชทานพระราชดำริให้ดำเนินการโครงการปลูกพืชอาหารช้างในพื้นที่ป่าธรรมชาติภายในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวง เพื่อเป็นหนทางหนึ่งที่จะช่วยป้องกันไม่ให้ช้างออกไปหากินนอกเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าและทำความเสียหายให้กับพืชสวนไร่นาของชาวบ้าน ซึ่งเป็นสาเหตุให้ช้างถูกทำร้ายถึงกับเสียชีวิต
ผลการดำเนินงาน ปี ๒๕๔๓ :
๑.แผนงานเสริมสร้างแหล่งน้ำ และอาหารสัตว์ป่า ดำเนินการบำรุงป่า ปลูกป่า ฟื้นฟูอาหารช้าง ปลูกป่าเปียกสองข้างลำห้วย เพื่ออนุรักษ์ดิน น้ำ และเป็นอาหารช้าง ทำแนวกันไฟรอบแปลงปลูกป่า เสริมสร้างแหล่งน้ำในธรรมชาติ จัดทำโป่งเทียม
๒.แผนงานอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ดำเนินการลาดตระเวนป้องกันการกระทำผิดในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เฝ้าระวังมิให้ช้างป่าออกมาทำลายพืชไร่ของราษฎร และดำเนินการประชาสัมพันธ์สร้างความเข้าใจกับราษฎรในพื้นที่
ปลูกป่าฟื้นฟูอาหารช้าง เช่น กล้วย ไผ่ และหวาย
ผลการดำเนินงาน ปี ๒๕๔๔ : กรมป่าไม้ ได้จัดทำแผนงานเสริมสร้างแหล่งน้ำและแหล่งอาหารสัตว์ป่า และแผนงานอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โดยมีผลการดำเนินงานต่อเนื่องจากเมื่อปี ๒๕๔๓ ดังนี้
๑. แผนงานเสริมสร้างแหล่งน้ำ และอาหารสัตว์ป่า ดำเนินการบำรุงป่า ปลูกป่าฟื้นฟูอาหารช้าง ปลูกป่าเปียกสองข้างลำห้วย เพื่ออนุรักษ์ดิน น้ำ และเป็นอาหารช้าง ทำแนวกันไฟรอบแปลงปลูกป่า เสริมสร้างแหล่งน้ำในธรรมชาติ จัดทำโป่งเทียม
๒. แผนงานอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ดำเนินการลาดตระเวนป้องกันการกระทำผิดในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เฝ้าระวังมิให้ช้างป่าออกมาทำลายพืชไร่ของราษฎร
พื้นที่นาของราษฎรถูกช้างป่าบุกรุกเข้ามากินรวงข้าว สภาพดินโป่งในพื้นที่โครงการฯ พบว่ามีรอยเท้าสัตว์หลากหลายชนิดมากินดินโป่ง เช่น เก้ง กวาง หมูป่า เป็นต้น
ประชาชนในพื้นที่ร่วมกันปลุกป่าอาหารช้าง ฝายชะลอความชุ่มชื้น
ผลการดำเนินงาน ปี ๒๕๔๕ :
๑. แผนงานเสริมสร้างแหล่งน้ำและอาหารสัตว์ป่า ดำเนินการบำรุงป่า ปลูกป่าฟื้นฟูอาหารช้าง ปลูกป่าเปียกสองข้างลำห้วย
๒. แผนงานอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ดำเนินการลาดตระเวนป้องกันการกระทำผิดในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
ประโยชน์ของโครงการ :
๑. เพื่ออนุรักษ์ดิน น้ำ และเป็นอาหารช้าง ทำแนวกันไฟรอบแปลงปลูกป่า เสริมสร้างแหล่งน้ำในธรรมชาติ จัดทำโป่งเทียม
๒. เพื่อเฝ้าระวังมิให้ช้างป่าออกมาทำลายพืชไร่ของราษฎรจัดฝึกอบรมเยาวชนให้เกิดความรักป่าและดำเนินการประชาสัมพันธ์สร้างความเข้าใจกับราษฎรในพื้นที่
โป่งเทียม และ กล้าไม้ ซึ่งเจ้าหน้าที่เตรียมสำหรับเป็นอาหารสัตว์
ฝายชะลอความชุ่มชื้น แบบถาวร และ กึ่งถาวร
เยาวชนและชุมชนร่วมกับเจ้าหน้าที่ภาครัฐร่วมกันปลูกป่า
ผลการดำเนินงาน ปี ๒๕๕๕ : ลาดตระเวนเฝ้าระวังช้างป่า อบรมสร้างจิตสำนึกให้กับราษฎรเกี่ยวกับการอนุรักษ์ถิ่นที่อยู่อาศัยของช้างป่า จำนวน ๕ รุ่น ปรับปรุงแหล่งน้ำสำหรับสัตว์ป่า ๕ แห่ง สร้างโป่งเทียมสำหรับสัตว์ป่า จำนวน ๕๐ แห่ง ปลูกพืชอาหารสำหรับช้างป่าพื้นที่ ๕๐ ไร่ จัดการทุ่งหญ้าสำหรับสัตว์ป่าพื้นที่ ๕๐ ไร่
ประโยชน์ของโครงการ : ทำให้ช้างป่าและสัตว์ป่าในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวง มีแหล่งน้ำและแหล่งอาหารที่สมบูรณ์ รวมทั้งสามารถป้องกันช้างป่าในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวง ไม่ให้ออกไปทำลายพืชผลของราษฎร และช่วยสร้างการมีส่วนร่วมของราษฎรในพื้นที่ในการดูแลรักษาและระวังป้องกันการบุกรุกทำลายทรัพยากรธรรมชาติ
ผลการดำเนินงาน ปี ๒๕๕๖ : ดำเนินการปรับปรุงแหล่งน้ำสำหรับสัตว์ป่า 5 แห่ง สร้างโป่งเทียมสำหรับสัตว์ป่า ๑๐๐ แห่ง เพาะชำกล้าไผ่หนามเพื่อปลูกเป็นรั้วป้องกันช้างป่า ๑๐,๐๐๐ ต้น เพาะชำกล้าไผ่เพื่อปลูกเป็นอาหารสำหรับช้างป่า ๑๐๐,๐๐๐ กล้า ปลูกพืชอาหารสำหรับช้างป่า ๑๕๐ ไร่
ประโยชน์ของโครงการ : ทำให้มีแหล่งน้ำและแหล่งอาหารสำหรับช้างป่าในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวง ให้มีความอุดมสมบูรณ์ขึ้น ป้องกันช้างป่าในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวง ไม่ให้ออกไปทำลายพืชผลทางการเกษตรของราษฎร และป้องกันไม่ให้ช้างป่าถูกทำร้ายเสียชีวิตมีการดูแลรักษาป่า โดยการปลูกจิตสำนึกและใช้แนวทางที่เหมาะสมในการจัดการพื้นที่ป่าอนุรักษ์โดยชุมชนได้มีส่วนร่วม
แนวรั้วไฟฟ้า
ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาแบบบูรณาการ และโครงการพัฒนาด้านอื่น ๆ