โครงการ อนุรักษ์สภาพป่าและพัฒนาคุณภาพชีวิตบ้านซิแบร (จัดหาน้ำช่วยเหลือราษฎรบ้านห้วยยาบ)
ตำบล แม่ตื่น อำเภอ อมก๋อย จังหวัด เชียงใหม่
ที่มาของการต่อยอดโครงการ :
เมื่อวันที่ ๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๘ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรการดำเนินงานโครงการอนุรักษ์สภาพป่าและพัฒนาคุณภาพชีวิตบ้านซิแบร ตำบลแม่ตื่น อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ในการนี้ได้พระราชทานพระราชดำริให้กรมชลประทานพิจารณาจัดหาน้ำเพิ่มเติมให้กับราษฎรบ้านห้วยขนุนและบ้านห้วยยาบ ตามที่ ผู้ช่วยเลขาธิการพระราชวัง ฝ่ายกิจกรรมพิเศษ กราบทูลขอพระราชทาน
ที่ตั้งโครงการ
อำเภออมก๋อย ตั้งอยู่ห่างจากตัวจังหวัดเชียงใหม่ไปทางทิศใต้ ตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑๐๘ เป็นระยะทาง ๑๗๑ กิโลเมตร มีอาณาเขตทิศเหนือจดอำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ ทิศตะวันตกจดอำเภอ สบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน และอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก ทิศใต้จดอำเภอสามเงา จังหวัดตาก และทิศตะวันออกจดอำเภอดอยเต่า จังหวัดเชียงใหม่ และอำเภอสามเงา จังหวัดตาก
วัตถุประสงค์ของโครงการ
๑. เพื่อจัดหาน้ำให้แก่พื้นที่การเกษตรของราษฎรบ้านห้วยยาบ ประมาณ ๓๐๐ ไร่
๒. เพื่อจัดหาน้ำสำหรับการอุปโภค-บริโภคของราษฎรบ้านห้วยยาบ
๓. เพื่อให้ราษฎรบ้านห้วยยาบ มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น มีผลผลิตและรายได้ต่อปีเพิ่มขึ้น
๔. เพื่อการอนุรักษ์และรักษาสภาพลำห้วยตามธรรมชาติ
สภาพทั่วไป
สภาพภูมิอากาศ
สภาพภูมิอากาศโดยทั่วไป ฤดูฝนมีฝนตกชุก ฤดูหนาวจะมีอากาศหนาวเย็นและในฤดูร้อนมีอากาศร้อนจัด สถิติปริมาณน้ำฝนเป็นมิลลิเมตร ในเขตอำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างปี พ.ศ. ๒๔๙๕ ถึงปี พ.ศ. ๒๕๔๔ ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยทั้งปีประมาณ ๘๙๒.๗๐ มิลลิเมตร จำนวนวันที่ฝนตกเฉลี่ยประมาณ ๙๗.๔๐ วัน อัตราการระเหยเฉลี่ย ๑,๖๗๓.๖๐ มิลลิเมตร
สภาพภูมิประเทศ
อำเภออมก๋อย ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัดเชียงใหม่ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าไม้และภูเขาสูง ประมาณ ๘๕ %ของพื้นที่ทั้งหมด มีที่ราบลุ่มประมาณ ๖ % และพื้นที่อื่น ๆ ประมาณ ๙ % มีเทือกเขาหลายเทือกที่สำคัญเช่น ด้านทิศตะวันออกเป็นสันเขาแนวยาวจากเหนือไปใต้เป็นสันปันน้ำลงสู่น้ำปิงและต้นน้ำแม่ตื่น ด้านทิศตะวันตกเป็นสันปันน้ำแม่ตื่นกับลุ่มน้ำยวม มีดอยขุนตื่น ดอยทุ่งกว้าง ดอยผาลาด ดอยมูเซอ ดอยม่อนจอง ประกอบกับอำเภออมก๋อย อยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่ตื่น มีลำน้ำสายสำคัญ ได้แก่ น้ำแม่ตื่น น้ำแม่ละมีด
ที่ตั้งหัวงาน
พื้นที่ของโครงการตั้งอยู่ในเขตบ้านห้วยยาบ หมู่ที่ ๙ ตำบลแม่ตื่น อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ที่บริเวณพิกัด 47 QMV 306-373 ระวาง 4644-II แผนที่มาตราส่วน ๑:๕๐,๐๐๐ ซึ่งพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ราบในหุบเขา และลาดเชิงเขาตามแนวลำห้วยยาบทั้งสองฝั่ง ที่ตั้งหัวงานอยู่ในเขตพื้นที่ป่าอมก๋อย โซน C คุณภาพลุ่มน้ำชั้น 1A
สภาพลำน้ำ
ลำห้วยยาบ เป็นลำห้วยสาขาฝั่งขวาของลำน้ำแม่ตื่น มีต้นน้ำเกิดจากบริเวณแนวสันเขาสูงทางด้านทิศตะวันตกของอำเภออมก๋อย แนวเขตติดต่อกับอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก ไหลจากทิศตะวันตก ไปสู่ทิศตะวันออก รวมกับลำห้วยยาบน้อยและลำห้วยสาขาอื่น ๆ ไหลผ่านบ้านห้วยยาบไปรวมกับน้ำแม่ตื่น มีความยาวรวมทั้งหมดประมาณ ๑๕ กิโลเมตรพื้นที่รับน้ำฝนบริเวณจุดที่ตั้งหัวงานประมาณ ๑๐.๙๕ ตารางกิโลเมตร ลำห้วยกว้างประมาณ ๑๐-๑๕ เมตร ท้องลำห้วยส่วนมากเป็นตะกอนทราย กรวด และหิน มีน้ำไหลตลอดทั้งปี
รายละเอียดโครงการ
โดยมีรายละเอียดดังนี้
ฝายบ้านห้วยยาบ พร้อมระบบส่งน้ำ
- ที่ตั้งโครงการ บ้านห้วยยาบ หมู่ที่ ๙ ตำบลแม่ตื่น อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่
บริเวณพิกัด 47 QMV 306-373 ระวาง 4644 II แผนที่มาตราส่วน ๑:๕๐,๐๐๐
- ประเภทโครงการ ฝาย คสล. พร้อมระบบส่งน้ำ
- พื้นที่รับน้ำฝนเหนือหัวงานประมาณ ๑๐.๙๕ ตร.กม.
- ระดับสูงสุดของลำห้วยสายหลัก +๑,๖๘๑.๐๐ ม.(รทก.)
- ระดับท้องลำห้วยจุดที่ตั้งหัวงาน +๘๔๐.๐๐ ม.(รทก.)
- ความยาวลำห้วยจากต้นน้ำถึงหัวงาน ๕.๘๐ กม.
- ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยทั้งปี ๘๙๒.๗๐ มม.
- ปริมาณน้ำไหลผ่านหัวงานเฉลี่ยทั้งปี ประมาณ ๒.๑๖ ล้าน ลบ.ม.
- ปริมาณน้ำนองสูงสุด (Return Period 25 ปี) ๑๘.๓๔ ลบ.ม./วินาที
- อาคารหัวงาน
ความยาวสันฝา ๑๕.๐๐ เมตร
ความสูงฝาย ๑.๐๐ เมตร
- อาคาร ทรบ. ปากท่อส่งน้ำฝั่งขวา จำนวน ๑ แห่ง
- ระบบท่อส่งน้ำฝั่งขวา ด้วยท่อ PVC. ขนาด f ๐.๑๕ ม. ยาวประมาณ ๔,๒๐๐ ม.
- ระบบท่อส่งน้ำฝั่งซ้าย ด้วยท่อ PVC. ขนาด f ๐.๑๐ ม. ยาวประมาณ ๗๙๕ ม.
- อาคารบ่อเก็บน้ำ คสล. ขนาดความจุ ๕๐ ลบ.ม. จำนวน ๔ แห่ง
ผลประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ :
๑. สามารถส่งน้ำช่วยเหลือพื้นที่การเกษตรของราษฎรบ้านห้วยยาบ ประมาณ ๓๐๐ ไร่
๒. ราษฎรบ้านห้วยยาบ จำนวน ๕๗ ครัวเรือน ประชากร ๒๗๕ คน สามารถใช้น้ำสำหรับการอุปโภค บริโภคได้อย่างเพียงพอ
๓. ราษฎรบ้านห้วยยาบ มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น มีผลผลิตและรายได้ต่อปีเพิ่มขึ้น
๔. สามารถอนุรักษ์ รักษาสภาพต้นน้ำลำธารธรรมชาติ ทำให้เกิดความชุ่มชื้นแก่พื้นดินและป่าไม้ โดยราษฎรมีพื้นที่ทำกินเป็นหลักแหล่ง ไม่บุกรุก แผ้วถางป่า เพื่อใช้ทำการเกษตรเพิ่มเติมอีก
ฝายบ้านห้วยยาบ ขนาดกว้าง ๑๕.๐๐ เมตร สูง ๑.๐๐ เมตร บ่อเก็บน้ำ คสล. ขนาดความจุ ๕๐ ลบ.ม.
ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ